KAMPUCHEA REVISITED!

De weg naar mijn werkplek: de “Provincial Office of Education” in Kep, Cambodja, biedt zicht op een diep blauwe zee links en donker groene bergen aan de rechterkant.

Nog in aanbouw, lijkt deze weg wel op een autostrade met 2 baanvakken en een fietspad aan iedere kant. Er rijdt nu en dan een auto, een bus of een paar motorfietsen, niet echt autostrade verkeer, maar komt er ooit een overrompeling van toeristen uit binnen- of buitenland dan is Kep er klaar voor!

Nochtans wijst niets in die richting, Kep is een afgelegen, wat ingedommelde provincie aan de Golf van Thailand met vooral visvangst en landbouw. In vergelijking met andere toeristische centra in Cambodja blijft het aantal buitenlandse bezoekers beperkt.

Buiten de buitensporig grote infrastructuurwerken en openbare gebouwen, waar je zelden iemand ziet, en 1 Westers Resort ogend hotel van 5 verdiepingen, zijn er weinig voorzieningen die je in toeristische centra verwacht. Er is, bij voorbeeld, geen enkele bank (zelfs geen ATM) en maar een paar winkeltjes, hoofdzakelijk voeding. Voor bijna alles moet je naar Kampot, de aangrenzende provincie.

In de tijd van de Franse koloniale machthebbers was Kep een sort Cambodjaanse Riviera, waar de elite villa’s bouwde en vakantie kwam nemen. De villa’s zijn na het vertrek van de Fransen tot ruines vervallen, stille getuigen van de vroegere grandeur, de omliggende gronden zijn verwilderd.

Een massale toename van het toerisme lijkt niet voor morgen, dus blijft voorlopig de rust en het ongerepte uitzicht bewaard , de mensen hier zijn er duidelijk niet rouwig om. Toch voel ik me niet geisoleerd: met de bus ben ik op 4 uur in de hoofdstad, Phnom Penh, de grens met Vietnam is vlakbij (een busrit van een uur) en ik kan nog dezelfde dag in Ho Chi Minh City zijn.

Mijn terugkeer naar Kampuchea, na 2 jaar afwezigheid, overtreft zeker nog mijn vorige ervaring. Het project,met UNICEF,de EU en,Zweden als donors, verschilt wel niet zoveel met toen, maar ik kan veel toepassen van wat ik de afgelopen jaren heb geleerd in ontwikkelingswerk. Voordien was ik nauwer betrokken bij het management van de scholen, nu werk ik meer op het niveau van planning, het ontwikkelen van leiderschap en effectiviteit. Rapportering is enorm belangrijk geworden, vooral cijfermatig: de tijd lijkt definitief voorbij van “we hebben hard gewerkt en iedereen vond het fantastisch!”.

Vooral bemoedigend is dat nu ook al eens luidop over corruptie mag worden gepraat en dat niet alleen wordt gerapporteerd wat de Westerse donor graag hoort. De beslissingsmacht overdragen aan lokale besturen komt ook langzaam op gang, al blijft er nog een lange weg af te leggen. Bij de verkiezingen, vorig jaar, haalde de oppositiepartij een groot aantal stemmen Dat de monopolie positie van de heersende Cambodian People Party aan het wankelen kon worden gebracht was niet alleen voor die partij een schok, brede lagen van de bevolking kwamen plots tot de vaststelling dat verandering dan toch mogelijk was, dat je voor de opositie kon stemmen en gewoon een lid van de samenleving blijven
( i.p.v. in één of andere vergeetput te verdwijnen!)

De afgelopen weken zijn veel impressies van mijn vorig verblijf terug opgedoken: het hectisch verkeer, waar, vergeleken met Nepal, toch meer systeem in zit dan je op het eerste zicht zou denken...
de vrachtwagens met zo’n 50 mensen , recht opstaand in de laadbak, of 4 volwassenen en 3 kinderen op één motorbike, in contrast met de SUV’s van de rijken, die nog groter en duurder lijken, maar waar dan maar 1 hoge piet in zit, het plastiek zwerfvuil dat je overal ziet, het oorverdovend lawaai van de bruiloft feesten dat al vroeg in de morgen je wakker maakt,…

De mensen zijn nog steeds even oprecht vriendelijk, de glimlach en het gevoel voor humor nog altijd alom tegenwoordig. De Cambodjanen houden van hun land en ondanks de schrijnende armoede waar je niet naast kunt kijken lijkt het welvaartspotentieel toch groter geworden. In 2015 wordt ASEAN, de economische unie met 9 buurlanden, een feit en gaan de grenzen open, wat de materiële vooruitgang alleen maar kan versnellen. De trauma’s van het gewapend conflict dat tot de jaren 90 duurde, het Khmer Rouge regime (1975-1979), verantwoordelijk voor een genocide die tussen de 2 en de 3 miljoen slachtoffers maakte, schijnen definitief verwerkt en de periode afgesloten, maar ze zijn niet vergeten.

Zo vertelde mijn vertolker/vertaler hoe zijn broer. 7 jaar oud tijdens de Khmer Rouge periode, werd betrapt op het stelen van rijst en , als straf, 3 dagen in de brandende zon aan een paal werd gebonden, zonder eten en met weinig water. Hij kwam er nog goed van af, dagelijks werden mensen voor kleinere vergrijpen geexecuteerd maar dat zijn familie machteloos toekeek en hem niet kon helpen was voor de kleine jongen onbegrijpelijk en de familiale banden zijn nooit meer hersteld, hij woont en werkt nu in Thailand.

De beulen van toen zijn later weer in de maatschappij geintegreerd, je kan niet stil staan bij het verleden, je kan alleen maar voorwaarts gaan!

Tot de volgende maal!

Veel groeten,

Wim